Wielkli Czwartek

"Idźcie, przygotujcie Paschę w Wieczerniku,
umacniającą rozum,
Paschę inaugurującą Misteria."

Wielki Czwartek to pierwszy z trzech najważniejszych dni Wielkiego Tygodnia. W trakcie dzisiejszej Jutrzni czytane były fragmenty Ewangelii opisujące mękę, ukrzyżowanie i śmierć Chrystusa.

W Wielki Czwartek, Cerkiew prawosławna wspomina Mistyczną Wieczerzę, umycie nóg apostołom przez Chrystusa, ustanowienie św. Eucharystii, arcykapłańską modlitwę w Getsemani oraz zdradę Judasza. O powyższym świadczy obszerny fragment perykopy ewangelicznej czytany podczas św. Liturgii św. Bazylego Wielkiego.

Ustanowienie św. Eucharystii miało miejsce podczas Mistycznej Wieczerzy, w której uczestniczyli wszyscy apostołowie. Wcześniej na znak prawdziwej pokory Chrystus umywa nogi uczniom. Następnie Pan nasz Jezus Chrystus wziął chleb i wino, pobłogosławił je, a następnie przełamał i dał uczniom, mówiąc: "Przyjmijcie i jedzcie, oto Ciało Moje", a także wziąwszy kielich mówił: "Pijcie z Niego wszyscy, oto jest Krew Moja". Chrystus daje swoim uczniom, a wraz z nimi każdemu z nas, pokarm nieśmiertelności, gwarancję życia w Królestwie Bożym. Święta Eucharystia stanowi centrum życia Cerkwi Chrystusowej z niej wypływają i w niej znajdują sens i ukoronowanie wszystkie uświęcone czynności dotyczące chrześcijańskiego życia.

Wierni trzymali w rękach zapalone świece. Światło to zabrali później do domów, gdzie dymem symbolicznie znaczyli progi i obchodzili wszystkie pomieszczenia, by uczynić tam znak krzyża. Świece te będą używane później podczas wszystkich uroczystych modlitw.

W naszej tradycji Wielki Czwartek nazywany bywa "Czystym" lub "Czysty Czaćwer". Domostwo powinno być już tego dnia wysprzątane na święta.

Dawniej ten dzień zaczynał się kąpielą, najlepiej w wodzie przyniesionej wczesnym rankiem ze studni lub rzeki (w Siemianówce z Podrzeczki lub Narwi), co miało oczyszczać i dawać zdrowie na cały rok.